In dit menu-item proberen wij zoveel mogelijk publicaties op te nemen, die geschreven zijn over Nederlandse militairen in krijgsgevangenschap of die gaan over krijgsgevangenkampen waarin (ook) Nederlanders hebben gezeten. In een aantal gevallen hebben wij zelf een bijdrage mogen leveren aan de totstandkoming ervan.

1. Prikkeldraad (Nederlandsche krijgsgevangenen spreken)

Samengesteld door Bob Entrop en Joh. Mulder – Delftsche Uitgevers Maatschappij – Delft – 1946

2. Onze Officieren in krijgsgevangenschap (Gedenkboek)

Uitgave Koninklijke Nederlandsche Vereeniging “ons leger” – 31e jaargang nr 5 mei 1947

3. De Pastorie van Mühlberg

Door ds A.T.W. de Kluis – J.N. Voorhhoeve – Den Haag – zonder jaartal

4. De zak met vlooien – ontvluchtingen van Nederlandse officieren uit krijgsgevangenschap

Door G. van Amstel – Uitgeverij Bigot & van Rossum B.V. – Blaricum – 1974 – ISBN 90 6134 1000

5. Officieren achter prikkeldraad – Nederlandse militairen in Duitse krijgsgevangenschap

Door Leo de Hartog – Uitgeverij Hollandia – 1983 – ISBN 90 6045 207 0

6. Contra de swastika

Door Charles L.J.F. Douw van der Krap – Van Holkema & Warendorf – Bussum – 1981 – ISBN 90 269 4530 2

7. Fotograaf in Krijgsgevangenschap Duitsland 1943-1945

Door Dick van Maarseveen – Rijksmuseum Amsterdam – 1984

8. Onder de vlaggen van Zweden en van het Rode Kruis

Door D.J. Smit – proefschrift over de bescherming, hulp en zorgverlening aan Nederlandse militairen in Duitse krijgsgevangenschap 1940-1945 – Den Haag – 1996 – ISBN 90 9010026 1

9. Toen en Nu 40-45 (After the Battle), afl 63 Colditz

Diverse ontsnappingen door Nederlandse officieren in Oflag IV C Colditz met foto´s van toen en nu door drs K. Margry. Tekst van het artikel voor publicatie aan mij voorgelegd voor opmerkingen/aanvullingen.

10. Vannacht varen de Hollanders

Door Hans Larive, die in 1941 ontsnapt uit Oflag IV C Colditz en in Engeland de strijd voortzet tegen de Duitsers in een Motortorpedoboot eskader.

11. Weggesperrt – Kriegsgefangenschaft im Oflag VI A Soest

Door Mechtild Brand – Klartext Verlag – Essen – 2014 – ISBN 978 3 8375 0942 7

Aan dit boek heb ik meegewerkt door het aanleveren van foto’s en door het controleren van het hoofdstuk over de Nederlandse officieren, die van juli tot november 1940 hier opgesloten zaten.

12. Adela & Helena – de odyssee van twee vrouwen door een continent in oorlog

Door Betty Mellaerts – Uitgeverij Halewyck – Leuven (BE) – 2013 – ISBN 978 94 6131 149 8

Een van de hoofdpersonen is de wachtmeester huzaren Hans Kusters. Ik heb geholpen met de informatie over de erewoordverklaring en het opnieuw in krijgsgevangenschap voeren van de militairen in 1943.

13. Oflag VI A

Door Marc Blancpain met tekeningen door Morel-Fatio – 1941 – au dépens des O.P.G.

14. Captivité (Oflag VI A)

Door L. Morel-Fatio – Imprimerie J. Dumoulin – Paris – 1943

15. Das Oflag VI A – Gefangen in Westfalen

Door de Geschichtswerkstatt Französische Kapelle e.V. Soest – 1999

16. Stalag III B Fürstenberg (Oder) – Kriegsgefangene im Osten Brandenburgs 1939-1945

Door Axel Drieschner en Barbara Schulz – Metropol Verlag – Berlin – 2006 – ISBN 3 936411 91 3

17. Gevangene in Oflag 67 – Neubrandenburg 1944-1945

Door Molle Eisma, naverteld door zoon Eise Eisma – te bestellen via lulu.com

18. In de greep van de vijand – Nederlandse militairen in Duitse en Japanse krijgsgevangenschap 1940-1945

Door Drs Klaas Kornaat – De Bataafsche Leeuw – Amsterdam – 1995 – ISBN 90 6707 371 7

19. Das Stalag X B Sandbostel – Geschichte und Nachgeschichte eines Kriegsgefangenenlagers

Door Andreas Ehresmann – Dölling und Galitz Verlag – ISBN 978-3-86218-074-5

20. Lager in Neubrandenburg-Fünfeichen 1939-1948

Door Natalja Jeske – Uitgegeven door de Landeszentrale für politische Bildung Mecklenburg-Vorpommern

21. Stalag 371 

Door Taras Hladenkiy, een officier uit Oekraïne, die de geschiedenis van de Nederlandse militairen in Stanislau beschrijft. Veel afbeeldingen uit de website van mij en van die van Jan de Waal. Helaas in Oekraïense taal. Klik hier voor het pdf-bestand.

22. Mühlberg 1939-1948, ein Gefangenenlager mitten in Deutschland.

Door Achim Kilian in 2001 geschreven boek met zeer veel details over dit kamp, zowel in de 2e wereldoorlog als vlak daarna, toen het door de Russen is gebruikt als gevangenkamp. Böhlau Verlag Köln-Weimar-Wien. ISBN 3-412-10201-6.

23. Jency Wojenni W Okupowanym Krakowie. 

Door Tomasz Owoc geschreven boek over krijgsgevangenschap in Krakau 1939-1945. In Krakau zaten in 1943-44 ongeveer 450 Nederlandse krijgsgevangenen in Stalag 369 Kobierzyn über Krakau. Boek ter gelegenheid van de opening van een tijdelijke tentoonstelling over krijgsgevangenschap in Krakau. Deze tentoonstelling is in de Oskar Schindler fabriek. Ik was hiervoor uitgenodigd en heb diverse foto’s en tijdschriften aangeleverd. Te zien op de tentoonstelling en in het boek. Over enkele maanden volgt de Engelse vertaling van dit boek. ISBN 978-83-7577-244-9.

24. Das Stalag XI A Altengrabow 1939-1945

Door Paul Kannmann geschreven proefschrift voor de graad van Dr. Net voordat hij dit proefschrift moest verdedigen kreeg ik contact met hem en op de dag van de presentatie van het boek, was ik samen met een oud-krijgsgevangene (W.A. Ruyten Kgf 105620) aanwezig. In het relaas krijgsgevangenschap van Wim Ruyten wordt dit bezoek beschreven. Het boek van Kannmann richt zich vooral op de arbeidsinzet van krijgsgevangenen in de regio Altengrabow. Niet veel informatie over de Nederlanders. ISBN 978-3-95462-545-1.

25. Kamp Mühlberg-Elbe (Stalag IV B), 1944-1945

Aquarellen, schetsen en herinneringen van Wim van Hoof Kgf 271256. Dit boek is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Vrienden rond het Vughts Historisch Museum.

26. Kriegsgefangen in Brandenburg, Stalag III A Luckenwalde 1939-1945

In dit kamp hebben ruim 5.200 Nederlandse krijgsgevangenen uit de Meidagen van 1940 gezeten. In het boek wordt vermeld, dat de Nederlanders niet werden geregistreerd omdat ze spoedig na aankomst weer zouden worden ontslagen.

27. Lager Weinsberg. Eine Dokumentation der Geschichte des Lagers 1937-1977

Op 20 mei 1940 kwamen de eerste bewoners aan in Oflag V A: Nederlandse krijgsgevangenen uit met name Limburg, Brabant en Gelderland. In het boek wordt gesproken over 810 personen. In mijn database heb ik 816 namen, voornamelijk officieren maar ook een aantal onderofficieren en soldaten.

28. Gross-Lübars, een subkamp van Stalag XI A Altengrabow

Eric van der Most probeert om meer bekendheid te geven aan het kamp Gross-Lübars (Russisch: Гросс-Любарс). Dit kamp lag ongeveer halverwege het Stammlager XI A Altengrabow (Шталаг-11А в Альтенграбов) en het dorp Gross-Lübars. In 1943-1945 zaten hier circa 270 werkweigerende Nederlandse onderofficieren gevangen. Officieel was Gross-Lübars een lazaretkamp (санчасть) voor Russen en Italianen en een strafkamp voor de werkweigerende Nederlandse onderofficieren. Veel Poolse, Italiaanse en Russische krijgsgevangenen vonden in Altengrabow en Gross-Lübars  de dood. Het verhaal over Gross-Lübars is tegelijk een zoektocht naar hun graven. Klik hier voor het pdf-bestand.

29. Personalkarte III, Nederlandse krijgsgevangenen in Duitsland 1943-1945 en hun Arbeitskommando’s

Door Eric van der Most is na jarenlange studie een verzamelboek geschreven, waarin hij alle op dit moment bekende Arbeitskommando’s (Arb.Kdo) beschrijft waar Nederlandse krijgsgevangenen werkzaam zijn geweest.  Na een algemene uitleg over de werkwijze van de totstandkoming van het boek en de manier waarop de registratie van krijgsgevangenen plaats vindt, beschrijft Eric per Wehrkreis en Stalag de daaronder ressorterende Arb.Kdo’s. Na een (exacte) locatiebepaling volgt een beschrijving van het Arb.Kdo en de soort werkzaamheden die hier verricht werden. Ook wordt het aantal Nederlanders vermeld, dat in het Arb.Kdo werkzaam was. Dit boek is niet verkrijgbaar maar kan worden ingezien bij het Nationaal Archief en het Nederlands Instituut voor Militaire Historie, beiden in Den Haag. Uiteraard kan via deze website ook een informatieverzoek via het contactformulier worden gedaan.

30. Chronologie Stalag IV B Mühlberg

Door Eric van der Most samengestelde chronologie van de gebeurtenissen in Stalag IV B Mühlberg. Aan de hand van verschillende dagboeken heeft hij getracht een soort van tijdlijn te maken, waarlangs andere gegevens gelegd kunnen worden. Uiteraard kunnen hier niet alle details in beschreven worden maar wel belangrijke gebeurtenissen, zoals de binnenkomst en vertrek van transporten. Een must voor wie iets dieper wil graven in de bijzonderheden van dit kamp. Klik hier voor het pdf-bestand.

31. Chronologie Stalag XI A Altengrabow

Door Eric van der Most samengestelde chronologie van de gebeurtenissen in Stalag XI-a Altengrabow. Aan de hand van verschillende dagboeken en veel archiefmateriaal heeft hij getracht een tijdlijn te maken, waarlangs andere gegevens gelegd kunnen worden. Bovendien bevat het een beschrijving van een deel van de topografie van dit kamp, waarover elders nauwelijks is gepubliceerd. Uiteraard konden ook hier niet alle details in beschreven worden maar wel belangrijke gebeurtenissen, zoals de binnenkomst en vertrek van transporten. Een must voor wie iets dieper wil graven in de bijzonderheden van dit kamp. Klik hier voor het pdf-bestand.

32. Besondere Krankheitsgeschichten und Ärztliches Geheimnis

In “Besondere Krankheitsgeschichten und Ärztliches Geheimnis” heeft E. van der Most de bronnen verwerkt die betrekking hebben op de gezondheid van de Nederlandse officieren, onderofficieren en manschappen in krijgsgevangenschap. Enkele van deze stukken zijn in het Duits, bevatte soms Duitse medische termen en deze zijn niet vertaald. Ook de overlijdensgevallen zijn in dit overzichtswerk opgenomen. Klik hier voor het pdf-bestand.