Locatie: Aschersleben, deelstaat Saksen-Anhalt, Duitsland.

Functie: assemblage van vliegtuigrompen.

Datum aankomst eerste Nederlanders: juli 1943.

Nationaliteiten: F, B, NL.

Aantal Nederlandse gevangenen: minstens 180.

Datum bevrijding: 17 april 1945 door Amerikaanse troepen.

Een ander omvangrijk en tevens berucht werkkamp was het Arbeitskommando Aschersleben Junkers 11/10. Dit werkkamp bevond zich op een terrein ten noordwesten van de stad Aschersleben. Het Arbeitskommando viel organisatorisch onder het Schattenlager Stalag XI-a Altengrabow. Op 2 juli 1943 vertrok een groep van 180 Nederlandse krijgsgevangenen vanuit Altengrabow richting de Junkers Flugzeug- und Motorenwerke AG in Aschersleben, een nevenvestiging van de hoofdvestiging in Dessau. De werkzaamheden van de Nederlanders bestonden uit het transporteren van onderdelen en montagewerk aan vliegtuigrompen, zoals voor de Junkers 88 en Junkers 52. Slechts een enkeling had het geluk terecht te komen in een magazijn of op de tekenkamer. Een taak die met regelmaat als strafmaatregel gold was het vetvrij maken van aluminium platen in loogbaden. Velen liepen hierbij een zogeheten dural-vergiftiging op: doordat de persoonlijke hygiëne te wensen overliet kwamen resten van loog en koper in het bloed. Gemiddeld werkten de Nederlanders 72 uur per week maar dit kon oplopen tot wel 84 uur. De fabriek was continu in bedrijf waardoor in ploegendiensten werd gewerkt. Ook veel Duitse civiele arbeiders ontkwamen niet aan het werken in wisselende diensten. De krijgsgevangenen kregen een sportstadion genaamd ‘Lager am Stadion’ als onderkomen aangewezen waarin ook krijgsgevangenen van andere nationaliteiten huisden en dat op ongeveer een half uur lopen van de werkplek lag. Bij Junkers werkten ook Nederlandse civiele arbeiders in het kader van de Arbeitseinsatz. Zij waren ondergebracht in een ander kamp, in de directe omgeving van de fabriek.

De in begin juli 1943 in Aschersleben neergestreken groep Nederlandse krijgsgevangenen bestond voor het grootste deel uit manschappen (ongeveer 120 man), de overigen waren onderofficieren. Bij aankomst van de laatsten protesteerde een aantal van hen tegen de gedwongen tewerkstelling in de oorlogsindustrie. De Duitse autoriteiten waren hiervan niet onder de indruk. Na bedreiging met wapengeweld en stokslagen zagen de onderofficieren uiteindelijk geen andere keuze dan het werk op te pakken. Dat hun strijdvaardigheid hiermee niet was geknakt bleek enkele maanden later. Andermaal maakten zij hun ongenoegen kenbaar, ditmaal met een werkstaking. Als gevolg hiervan besloot de Duitse kampleiding op 19 april 1944 de groep van 46 Nederlandse onderofficieren af te voeren naar het Stalag XI-a, waar ze, na een paar dagen in de gebruikelijke quarantaine, terechtkwamen in het strafkamp Stalag XI-a/z Gross-Lübars. Volgens sergeant E.A. Stuut was het verblijf hier van korte duur. Hij schreef op 27 april 1944 in zijn dagboek: “Vijftig man moeten weer terug naar Asjensleben, werken bij Junkers, die kon er niet buiten. Onder protest gegaan.” In juni 1944 veroordeelden de Duitsers vijf onderofficieren die weigerden om te werken tot 10 maanden gevangenisstraf. Onbekend is waar zij de straf vervolgens uitzaten. In dezelfde maand keerden de overige onderofficieren terug naar het Zweiglager Gross Lübars. De manschappen bleven tot aan de bevrijding in Aschersleben.

De geallieerden voerden meerdere luchtaanvallen uit op de Junkersfabriek van Aschersleben. Op 20 februari 1944 bombardeerden 34 Amerikaanse bommenwerpers het complex voor het eerst. Bij een tweede bombardement op 22 februari 1944 werden alle bedrijfsgebouwen verwoest. Als gevolg hiervan verplaatste Junkers kort daarop de productielijn naar de onderaardse gangen van de nabijgelegen kalimijnen. Tot aan de bevrijding in 1945 zijn de Junkersfabrieken nog meerdere malen het doelwit geweest. Bij een van de zwaarste bombardementen op 31 maart 1945 werd vooral de stad geraakt, waarbij 82 slachtoffers. Er zijn geen Nederlandse krijgsgevangenen om het leven gekomen bij de luchtaanvallen op Aschersleben. Op 10 april 1945 staakte de Junkersfabriek haar productie. Een week later veroverden de Amerikanen Aschersleben en kwamen de krijgsgevangenen op vrije voeten. Kort daarna volgde repatriëring naar Nederland.

Bij een bezoek in 2019 bleek niets meer te herinneren aan het voormalige Lager. Ook van de fabrieksgebouwen van Junkers, in het industriegebied rond de huidige Majoranweg en Walter-Kersten-Strasse in Aschersleben, is niets bewaard gebleven.