Locatie: Colditz, deelstaat Saksen, Duitsland.
Functie: allerhande werk in een aardewerkfabriek.
Datum aankomst eerste Nederlanders: juni 1944.
Nationaliteiten: FR, NL.
Aantal Nederlandse gevangenen: minstens 77.
Datum bevrijding: 12 april 1945 door Amerikaanse troepen.
Het Arbeitskommando Colditz Steingut AG viel organisatorisch onder het Schattenlager Stalag IV-g Oschatz. De aardewerkfabriek Steingutfabrik Colditz AG waaraan dit Arbeitskommando was verbonden lag in Colditz op de westelijke oever van de Mulde. De Nederlandse krijgsgevangenen waren ondergebracht in het zogeheten Schützenhaus, aan de oostelijke oever van de rivier tegenover het terrein van de aardewerkfabriek. Zij werden ingezet bij de productie van aardewerk: het laden en lossen van kolen voor de ovens, het leegruimen van de ovens, het maken van de kapsels waarin het aardewerk werd gebakken, het transporteren van de kleimassa en het werk met een machine die de kleimassa in hanteerbare brokken sneed. Op een afgescheiden deel van het fabrieksterrein bevond zich een afdeling van HASAG waar concentratiekampgevangenen onderdelen voor de Panzerfaust maakten. De Nederlanders hadden geen contact met hen en wisten niet wat voor werk zij deden.
De Nederlandse krijgsgevangenen, afkomstig uit diverse Arbeitskommandos, kwamen in juni 1944 bij het Arbeitskommando Colditz Steingut aan. Hier zouden ze tot eind februari 1945 lange en uitputtende werkdagen maken van 05.45 tot 17.00 uur. De enige pauzes waren rond 08.30 en een korte lunchpauze voor een warme maaltijd rond 12.00 uur. Het warme eten bestond voornamelijk uit alle varianten kool of koolrabi met enkele aardappelen en soms een stukje vlees. Op zondag woonden sommige gevangenen een katholieke dienst bij in het Hotel Wettiner Hof waar ook Franse krijgsgevangenen verbleven. Gelegenheid voor ontspanning bestond er nauwelijks.
Op 15 februari 1945 vertrokken de meeste Nederlanders. Vanwege de grootschalige bombardementen op raffinaderijen, olieopslagplaatsen en spoorwegen organiseerde de Wirtschaftliche Forschungsgesellschaft mbH. (WiFo) de verhuizing van opslagplaatsen voor olieproducten naar verschillende steengroeven, waaronder die van Grosszschepa waar de meeste Nederlanders terechtkwamen. Bij hun aankomst waren de Duitsers juist bezig een steengroeve in te richten om er ruwe olie, teerolie en geraffineerde brandstoffen te kunnen onderbrengen. De Nederlanders leverden in Grosszschepa een bijdrage door het kappen van bomen, steenhakken en aanleggen van spoorrails. Op 16 april lieten de Duitsers de krijgsgevangenen afmarcheren om ze zo lang mogelijk uit handen van de oprukkende Amerikanen te houden. Toen de Duitse bewakers het kort daarna voor gezien hielden, keerde de groep op eigen gelegenheid met een grote omweg op 24 april terug naar Grosszschepa en wisten daar dezelfde dag de Amerikaanse linies te bereiken. Via het opvangkamp voor Liberated Allied POW’s and displaced Allied civilians in Waldpolenz en het vliegveld Polenz-Brandis keerden ze uiteindelijk per trein vanuit Leipzig terug naar Nederland.
De fabrieksgebouwen van Steingutfabrik Colditz stonden op een terrein aan de Furtweg 21 in Colditz en zijn aan het begin van deze eeuw gesloopt. Bij een bezoek in 2019 bleken grote delen van het terrein braak te liggen in afwachting van de vestiging van nieuwe industrie. Het onderkomen van de Nederlanders, een zaal van het Schützenhaus, is enkele jaren geleden afgebrand en geheel gesloopt. De rest van het Schützenhaus is gekraakt geweest en ten prooi gevallen aan vandalisme. Het is tegenwoordig dichtgespijkerd, waarschijnlijk ook in afwachting van sloop.