Oflag IV C Colditz

Locatie: Colditz, deelstaat Saksen, Duitsland.

Functie: officierskamp.

Datum ingebruikname: 30 oktober 1939.

Nationaliteiten: F, GB, B, PL, YU, NL, SU, VS, DK.

Aantal Nederlandse gevangenen: 68.

Datum bevrijding: 16 april 1945 door Amerikaanse troepen.

Vanaf november 1940 tot mei 1943 had Oflag IV-c de functie van Sonderlager, een kamp voor notoire ontsnappers uit andere kampen. De vluchtgevaarlijke groep Nederlandse erewoordweigeraars kwam in juli 1941 in de massieve burcht aan verbleef er tot haar overplaatsing in juni 1943. Alle ramen waren voorzien van ijzeren tralies. Het slot kende een grote diversiteit aan gebouwen, die rondom twee binnenplaatsen waren opgetrokken in de vorm van een acht. De gebouwen rondom de eerste binnenplaats – Deutscher Hof genaamd – vormden de Kommandantur. Hier verbleven de commandant, de administratie, de Abwehr en een gedeelte van de bewaking. De binnenplaats had twee uitgangen: één leidde naar het naastgelegen park, de ander naar het tweede deel van het slot waar de krijgsgevangenen waren ondergebracht. Een volgende poort gaf toegang tot een binnenplaats van 40 bij 30 meter, omringd door gebouwen van vier verdiepingen hoog. Omdat de kleine binnenplaats onvoldoende ruimte bood, werden de gevangenen dagelijks buiten de vestingmuren gelucht. Onder bewaking liepen zij dan via de Deutscher Hof naar het park aan de achterzijde van het slot. Hier lag een grasveld omheind met een prikkeldraadversperring en bewaakt door een aantal schildwachten. Het park zelf was omringd door een drie meter hoge muur.

Na de oorlog fungeerde het slot lange tijd als ziekenhuis en verpleeghuis. Enkele jaren na de val van de Muur in 1989 is het complex ingrijpend gerestaureerd. Tastbare kenmerken van het verleden als Oflag, zoals de tralies voor de ramen, zijn daarbij verdwenen. Vanwege het grote aantal naoorlogse publicaties maar vooral door de Britse televisieserie Colditz uit 1972-1974 heeft de geschiedenis van deze burcht bij het – voornamelijk Britse – publiek bijna mythische vormen aangenomen.

De voormalige Kommandantur is nu in gebruik als jeugdherberg. Het voormalige krijgsgevangenengedeelte is ten dele toegankelijk voor het publiek. Hier is een gedeelte ingericht als museum dat specifiek de rol van Colditz als krijgsgevangenkamp belicht. In de slotkapel is de Franse ontsnappingstunnel nog te zien. Op de zolder van de kapel bevindt zich een replica van het zweefvliegtuig dat de Engelsen in 1944/1945 bouwden.