Hoewel de krijgsgevangenkampen werden geleid door een Lagerkommandant met een plaatsvervanger en een staf, waren op grond van artikel 43 van de Conventie van Genève de krijgsgevangenen zelf verantwoordelijk voor de organisatie van hun eigen zaken. Bij de Duitsers stond dit fenomeen bekend als ‘Selbstverwaltung’. In de officierskampen (Oflags) was het de kampoudste die de scepter zwaaide. Hij was de officier met de hoogste rang of de meeste anciënniteit. In de Stalags lag de dagelijkse leiding in handen van de hoofdvertrouwensman. Zowel de kampoudste als de hoofdvertrouwensman onderhielden namens de krijgsgevangenen het contact met de Duitse kampleiding en met de internationale organisaties zoals het Comité International de la Croix-Rouge (CIRC), de Young Men’s Christian Association (YMCA), het European Student Relief Fund en de diplomaten van het Zweedse Gezantschap in Berlijn. Zweden behartigde vanaf 10 mei 1940 de Nederlandse belangen in Duitsland.

Verschil tussen de kampoudste en de hoofdvertrouwensman was, dat de kampoudste automatisch deze functie kreeg op basis van zijn rang. De hoofdvertrouwensman werd gekozen door de gevangenen en hierbij waren het vertrouwen in hem en de aan hem toegeschreven kwaliteiten van doorslaggevend belang. Wel bleef de goedkeuring nodig van de Duitse kampleiding. Een ander verschil had te maken met de geografische spreiding. Een kampoudste verbleef in hetzelfde kamp als zijn officieren en had daarom geen plaatsvervanger nodig. Bij de manschappen lag dat anders. Daar had in de Stalags de hoofdvertrouwensman zijn zetel maar kon hij onmogelijk deze rol spelen voor de honderden krijgsgevangenen die vanuit dat Stalag in allerlei Arbeitskommandos werkzaam waren. De oplossing hiervoor was om in elk Arbeitskommando van enige omvang een vertrouwensman aan te stellen, die de rol van de hoofdvertrouwensman speelde. De meeste zaken konden dan afgedaan worden en was alleen nog de hoofdvertrouwensman in het Stalag nodig bij meer delicate zaken.

De taak van de kampoudste of hoofdvertrouwensman bestond vooral uit het handhaven van de interne discipline, de communicatie met medegevangenen en het onderhouden van contacten met de kampleiding en vertegenwoordigers van hulporganisaties. Zij mochten ook als enigen corresponderen met het (internationale) Rode Kruis en de hulporganisaties. Elke ontvangst van goederen werd nauwkeurig geadministreerd en elke ontvangst werd bevestigd. Daarna moest het verdeeld worden over de krijgsgevangenen en ook hiervan werd nauwkeurig een administratie bijgehouden. Ze hadden er hun handen vol aan. Een aantal nagelaten archieven van bijvoorbeeld kapitein T. Barends en korporaal Mariniers K. Vos (aanwezig op Archieven.nl/NIMH) getuigen hiervan.

naamtussenv.voornamenKgfnummergeboortedatumgeboorteplaatsrangonderdeelkamp1kamp2kamp3kamp4kamp5
AlbersBertus Anthonius Gerardus1033683-10-1904AmsterdamSoldaat7 R.I.Stalag XI B Fallingbostel (Lager 5015)
AllervanKlaas3227522-12-1886HasseltKapitein-ter-zeeKon. MarineOflag 67 Neubrandenburg (3)
BaggermanWouter Cornelis1030853-10-1912VelsenSoldaat10 R.I.Stalag XI B Fallingbostel (Lager 5008)
BarendsTimotheus734127-7-1898AmsterdamKapitein21 R.I.Oflag XXI C/H Schildberg (2)Oflag XXI C/Z Grüne bei Lissa
BeintemaJan Johannes Douwe9656027-12-1918BredaKorporaalS.R.O.I.Stalag IV C Wistritz (hoofd)
BenningaSebo9806530-7-1904GroningenSoldaat1 R.W.Stalag IV D Torgau (wnd)
BerensWillem Teunis10731018-11-1910Den HaagSergeantR.JagersStalag IV D Torgau (Kdo Rackwitz)
BrandtEvert Cornelis10761327-12-1912AmsterdamSoldaat5 R.I.Stalag IV D Torgau
BrinkvanKarel Leendert10846129-10-1915TeteringenSoldaat6 R.I.Stalag XI B Fallingsbostel (Lager 5001)
CarstensNicolaas Theodorus320394-1-1886GroningenGeneraal-majoorI LKOflag 67 Neubrandenburg (2)
CohenAbraham Jacob (Albert)9676110-5-1915AmsterdamKorporaal18 R.I.Stalag IV C Wistritz (Kdo Görkau)
CornelissenGerardus Adrianus Cornelis10637817-12-1914Den HaagSergeantR.JagersStalag IV D Torgau (hoofd)
CrawfurdEdward James10432724-10-1915Soerabaja (NOI)SergeantKorps Politie TroepenStalag IV C Wistritz (Kdo Brüx)
DasOtto Cornelis10642029-10-1910UtrechtSergeantR.JagersStalag IV D Torgau (Kdo Sch-130)
DeviléeAntonius Adrianus (Toon)1044691-1-1917Den HaagKorporaalKorps Politie TroepenStalag V A Ludwigsburg (hoofd 2)
DirkzwagerCornelis10502612-12-1917MaassluisKorporaal2 R.Lu.A.Stalag V A Ludwigsburg (Kdo 3016)
DishoeckvanJohannes Hubertus9778418-5-1913LeeuwardenSoldaat2 R.GenieStalag IV A Hohnstein (Lager 817)
DuijffJohannes Hendrikus10319413-7-1915HaarlemSoldaat10 R.I.Stalag XI B Fallingbostel (Lager 5014)
EldikvanJacobus Hendrik10577322-5-1905UtrechtSergeantR.GrenadiersStalag XI A Altengrabow (Lager 11/10)
EnglesEduard290826-11-1895Batavia (NOI)MajoorKNILOflag VI A SoestOflag VIII C JuliusburgOflag IV C Colditz
FrijlinkHendrikus Albertus1074506-12-1908Den HaagSergeant12 R.I.Stalag IV A Hohnstein (hoofd)
GoversJan Cornelis10422816-1-1914RotterdamKorporaalKorps Politie TroepenStalag IV C Wistritz (Kdo Görkau)
GroenewegenHugo Johannes9740530-8-1916Den HaagKorporaalKorps MotordienstStalag IV A Hohnstein (Lager 1111)
HaalmeijerAlbert Cornelis10335127-4-1916BaarnSoldaat7 R.I.Stalag XI B Fallingbostel (Lager 5004)
HackstrohWillem Frederik Alard3045320-10-1881Den BoschGeneraal-majoorInsp. Inf.Stalag 371 Stanislau (2)Oflag 67 NeubrandenburgIlag VII / Oflag Tittmoning
HaenenLambert Jozef1033139-5-1909AmsterdamSoldaat7 R.I.Stalag XI B Fallingbostel (Lager 5001)
HarderwijkJoseph Aegidius Theodorus10590722-3-1915Den HaagSoldaatR.GrenadiersStalag IV C Wistritz (Kdo Brüx)
HartenvanGerrit10336130-3-1918WeesperkerspelSoldaat7 R.I.Stalag XI B Fallingbostel (Lager 5002)
HeerschapPieter Johannes1050448-3-1900OuddorpOpperschipperKon. MarineStalag 327 NehrybkaStalag 369 Kobierzyn
Hofvan 'tPetrus (Piet)1041883-8-1915Den HaagSergeant11 R.I.Stalag XI A/Z Gross Lübars
HoofvanLeonardus Marie (Leo)10437418-4-1915MaastrichtKorporaalKorps Politie TroepenStalag V A Ludwigsburg (Kdo 3016)
HuiskesGerrit Jan10745210-5-1914RotterdamKorporaal11 R.I.Stalag IV A Hohnstein (Kdo 460 Riesa)
JansenBessel Gerrit10429917-12-1899HarderwijkSergeant 1e klasse22 R.I.Stalag IV C Wistritz (Kdo Brüx)
Jong dedeBernard Henri10756024-1-1920AmsterdamSoldaat12 R.I.Stalag II D Stargard
JoosenAdrianus Johannes9769226-1-1910RotterdamSoldaat2 R.V.A.Stalag IV A Hohnstein
Kaavan derHenri Jacques10435931-5-1915ArnhemWachtmeester7 R.A.Stalag V A Ludwigsburg (Kdo 3016)
KesselvanGerardus Petrus Antonius10578319-10-1907BloemendaalSoldaatR.GrenadiersStalag IV G Oschatz (Lager 231)
KolckvanFrits10308923-3-1907UtrechtSoldaat10 R.I.Stalag XI B Fallingbostel (Kdo 5013)
KrijgerCornelis (Kees)9668918-9-1904VlissingenSoldaat14 R.I.Stalag IV G Oschatz (Lager 46 HASAG)
LeenheerPaulus (Paul)9661514-7-1915WeespKorporaalKorps MotordienstStalag IV A Hohnstein (Kdo 460 Riesa)
Lindenvan derJan10421210-2-1916DelftWachtmeester6 R.A.Stalag XI A Altengrabow
MaassenWilhelmus Michiel10524020-4-1908NijmegenKorporaalKon. MarineStalag V A Ludwigsburg (Kdo 3026)
MaatdePetrus Alphonsus1040821-9-1916Den HaagSergeant3 R.I.Stalag XII D Trier
Markvan derLevin Johannes Nicolaas9797324-10-1910Den HaagKorporaalKorps MotordienstStalag IV A Hohnstein
MordangAlphonse Gustaaf9652630-11-1913MaastrichtSoldaat13 R.I.Stalag IV C Wistritz (Kdo Brüx)
NakJohannes Hendrik (Joop)10603926-2-1906RotterdamSergeantR.GrenadiersStalag IV D Torgau (Kdo Knippelsdorf)
NamenvanJacobus10730016-2-1906ZwijndrechtSoldaat3 R.I.Stalag IV B Mühlberg (hoofd)
Nauta PieterSicco Godefridus304423-5-1878BredaLuitenant-generaalR.Lu.A.Oflag XIII B Neurenberg-Langwasser (2)Stalag 371 Stanislau
NeelemaatPieter (Piet)10623115-4-1913RotterdamSoldaatR.GrenadiersStalag IX A Ziegenhain
NiemanTheodorus Cornelis10787828-9-1910AmsterdamSergeant4 R.I. / 28 R.I.Stalag IV G Oschatz
Nooij dedeCornelis27156619-2-1916HilversumSoldaat3 R.GenieStalag IV C Wistritz (Kdo Böhmisch Kamnitz)
NoordzijMaarten Pieter1081219-10-1907Hoek van HollandSoldaat8 R.I.Stalag XI B Fallingbostel (Kdo Haarstorf)
PanhuisvanKlaas10566015-8-1912OldenzaalSergeantR.GrenadiersStalag XI A Altengrabow (Lager 11/10)
PlaizierJohan Aart756610-3-1898RotterdamKapitein1 R.GenieOflag XXI C/H Schildberg
SchreudersBart3044117-5-1870NoordwijkVice-admiraalKon. MarineOflag XIII B Neurenberg-Langwasser
StraverGijsbertus Johannes10711922-8-1917GoudaSoldaat3 R.I.Stalag IV A Hohnstein (hoofd)
TrapmanFranciscus Johannes Josephus987088-7-1885UtrechtLuitenant-kolonel6 R.V.A.Oflag XXI C/Z Grüne bei Lissa (2)
VergeerGerard1083456-1-1912HattemSoldaat20 R.I.Stalag XI B Fallingbostel (Lager 5010)
VerstoepLeonard970965-6-1911RotterdamSoldaat15 R.I.Stalag IV G Oschatz (Lager 46 HASAG)
VosKarl1047171-1-1903Beeckerwerth (Dsl)Korporaal MariniersKon. MarineStalag V A Ludwigsburg (hoofd)
WelmansAugust1040054-6-1914Grietherbusch (Dsl)Korporaal Remonte berijderA.P.D.Stalag XII D Trier (Kdo Stegskopf)
WerkendamWillem10744026-2-1905AmsterdamSoldaat5 R.I.Stalag IV A Hohnstein
WinkelmanHenri Gerard10617-8-1876MaastrichtGeneraalAHKOflag IV B/H KönigsteinOflag IV B/Z HohnsteinOflag VIII E JohannisbrunnOflag XVIII A LienzOflag XXI C Schokken